08.01.2025 11:31 0 Materiał Partnera Materiał partnera
Materiał Partnera
Patent żeglarski jest dokumentem, który uprawnia do prowadzenia jachtów żaglowych po wodach śródlądowych oraz morskich. Jest on konieczny, jeśli chce się poruszać chociażby po mazurskich jeziorach, ponieważ bez okazania patentu sprzęt żeglarski nie zostanie wypożyczony.
Prawo polskie dopuszcza, co prawda, prowadzenie jachtów żaglowych do 7,5 metra długości kadłuba przez osoby dorosłe bez żadnych uprawnień, jednak mino tego nierzadko można się spotkać z odmową wypożyczenia nawet takiej jednostki, gdy patent żeglarza jachtowego nie został przez nas zdobyty. Dlatego patent żeglarski uprawniający do samodzielnego prowadzenia jachtu można co roku w wakacje uzyskać na Mazurach w Szkole Żeglarstwa PuntoVita - https://puntovita.pl/szkolenia-zeglarskie/patent-zeglarski/
Osoby, które mogą już zacząć się starać o uzyskanie pierwszego z trzech możliwych stopni patentów żeglarskich – patentu żeglarza jachtowego, powinny uczęszczać na odpowiedni kurs żeglarski, po którym zobowiązane są do zdania egzaminu na patent. Pierwszy patent żeglarski (patent żeglarza jachtowego) można uzyskać już po ukończeniu 14 roku życia. Polski Związek Żeglarski ustanowił patenty żeglarskie, które można zdobyć, spełniając ściśle określone warunki.
Wśród nich są trzy patenty:
Należy jednak mieć na uwadze, że na polskich wodach śródlądowych obowiązkowe jest posiadanie uprawnień żeglarskich niezbędne do prowadzenia jednostek żaglowych.
Osoba pragnąca uzyskać uprawnienia do samodzielnego prowadzenia jednostek żaglowych powinna udać się na odpowiedni kurs lub szkolenie żeglarskie. Dobrze zorganizowany kurs żeglarski będzie niezastąpioną skarbnicą wiedzy zarówno teoretycznej jak i praktycznej, dzięki której kandydat na młodego żeglarza bez najmniejszego problemu podejdzie do egzaminu na patent żeglarski i zda go z pełnym powodzeniem. Przy wyborze odpowiedniego szkolenia należy zwrócić baczną uwagę czy będzie się ono odbywać w formie wędrownej.
Wędrowne szkolenia żeglarskie w formie rejsu najlepiej przygotowują do pozytywnego zdania egzaminu na patent żeglarza jachtowego oraz później do samodzielnego prowadzenia jachtów żaglowych na własnych rejsach. Bardzo ważnym kryterium wyboru odpowiedniego szkolenia żeglarskiego powinien być akwen, na którym się będzie ono odbywało. Kraina Wielkich Jezior Mazurskich oferuje wspaniałe warunki szkoleniowe oraz rekreacyjne do prowadzenia wędrownych kursów oraz szkoleń żeglarskich.
Stopnie patentów żeglarskich regulują jak dużą jednostkę żaglową możemy prowadzić oraz na jakich akwenach. Patent żeglarza jachtowego uprawnia nas do prowadzenia jednostek żaglowych na wodach śródlądowych, a następne dwa stopnie żeglarskie (jachtowego sternika morskiego i kapitana jachtowego) uprawniają jego posiadaczy do prowadzenia jachtów żaglowych na wodach morskich oraz oceanicznych.
Wody szum, ptaków śpiew... Kto by nie chciał spędzić urlopu na łonie natury! Dla wielu osób żeglarstwo jest synonimem wolności – nawet początkujący żeglarz może poczuć się jak odkrywca Nowego Świata, wpływając do ukrytej za trzcinami, nieznanej dotąd zatoki.
Żagle dostarczają z pewnością wielu wrażeń i pozwalają przeżyć niezapomniane chwile, dlatego też z roku na rok rzesza ich wielbicieli stale się powiększa. Jeżeli sami chcielibyście poczuć smak żeglarskiej przygody, podpowiemy wam jak to zrobić, a także wyjaśnimy niezbędne wymagania od kandydata na wszystkie patenty żeglarskie i motorowodne!
Można się zżymać, złościć i tupać nogą z niezadowolenia, jednak taka jest prawda: w dzisiejszych czasach żeglować może dosłownie każdy. Dla tak zwanych „starych wyjadaczy” może to być nie do pomyślenia, ponieważ spędzili oni często większą część swojego życia na żaglach i musieli w swoją edukację do patentu żeglarskiego zainwestować dużo czasu, gdyż zwykle byli samoukami.
Nie twierdzimy oczywiście, że żeglarstwo można mieć w jednym paluszku po dwóch tygodniach szkolenia, jednak dzięki nowoczesnym rozwiązaniom na współczesnych jachtach prowadzenie ich stało się dużo łatwiejsze. Obecnie żegluje się przede wszystkim swoją głową: nie trzeba już mieć postury Arnolda Schwarzeneggera, żeby postawić maszt – wystarczy odrobina chęci i nawet najbardziej niepozorny chudzielec z łatwością może tego dokonać.
Więc obstajemy przy swoim: siła mięśni nie jest czynnikiem decydującym o poziomie żeglarza – powinien on za to umieć planować swoje manewry i potrafić je wykonać oraz kierować załogą, a do tego przyda się sporo praktyki połączonej z teorią. Odbycie patentu żeglarskiego z umiejętnościami daje pewność, że poradzimy sobie na każdym jeziorze w nawet najbardziej niesprzyjających warunkach.
Patent Żeglarza Jachtowego jest jedną z pierwszych rzeczy, jaką powinniśmy się zainteresować, jeżeli chcemy zostać żeglarzami. Jest to dokument uprawniający do prowadzenia jachtów żaglowych na wodach śródlądowych. Przepisy – tzw. ustawa o żegludze śródlądowej – stanowią, że do prowadzenia jachtów żaglowych o długości kadłuba do 7,5 m nie potrzeba żadnych uprawnień ani patentu żeglarskiego.
Jednak jak to z naszym prawem bywa: w teorii jedno, a w praktyce zupełnie co innego... Z naszego doświadczenia wynika, że mało który armator zaryzykuje wypożyczenie sprzętu osobie, która nie posiada żadnego dokumentu potwierdzającego jego umiejętności.
Tak więc, mimo że teoretycznie możemy wyczarterować siedmiometrowy jacht i popłynąć nim w wakacyjny rejs żeglarski, w praktyce istnieje bardzo niewielka szansa, że uda nam się taki manewr – szczególnie jeżeli nie mamy dużego doświadczenia żeglarskiego czy okazanego patentu żeglarskiego.
Podsumowując: każdy, kto chce pływać większymi jednostkami, musi posiadać patent żeglarski, natomiast Ci, którym wystarczy jacht do 7,5 metra długości i tak nie są zwolnieni z obowiązku posiadania odpowiedniej wiedzy i umiejętności do bezpiecznego prowadzenia jednostki pływającej – wymaga tego ustawa o żegludze śródlądowej z dnia z 21 grudnia 2000 r., Dz. U. z 2013 r. poz.1458 a także rozporządzenie Ministra Sportu z 09.04.2013, Dz.U.poz.460.
Istnieje kilka dróg do zdobycia patentu Żeglarza Jachtowego. Na samym początku wykładamy karty na stół: obecnie, aby podejść do egzaminu na patent Żeglarza Jachtowego nie ma oficjalnego wymogu uprzedniego uczestnictwa w żadnym kursie.
Podobnie sytuacja ma się z następującymi patentami: Jachtowy Sternik Morski, Kapitan Jachtowy, Sternik Motorowodny oraz Motorowodny Sternik Morski. Nikt z nas jednak nie zna, ani nie słyszał o istnieniu osoby, która zgłosiła się na egzamin i zdała go bez żadnego wcześniejszego szkolenia.
Ponadto uważamy, że o ile nie jesteśmy wyjadaczami, których żeglarstwa i motorowodniactwa nauczyli na przykład opływani rodzice, to warto iść na kurs po to, by uporządkować i uzupełnić posiadaną wiedzę i umiejętności pod okiem doświadczonego w szkoleniu instruktora.
Weekendowe kursy na patent żeglarski organizowane są w całej Polsce. Na ten rodzaj szkolenia decydują się zwykle osoby pracujące, które nie chcą wykorzystywać urlopu na rejs połączony ze szkoleniem i wolą na żeglarski kurs poświęcić kilka weekendów, a na dłuższy rejs jechać dopiero po zdaniu egzaminu.
Jest to niezła opcja dla osób, które nie dysponują dużą ilością czasu wolnego, a chcą urozmaicić swoją codzienność zdobywając nowe umiejętności. Niestety takie kursy odbywają się na jednym i tym samym zbiorniku, przez co kursanci uczą się podejścia wyłącznie do jednego portu, a na dodatek do dyspozycji są zwykle jachty mniejsze od mazurskich, a tym samym znacznie różniące się od nich w obsłudze i prowadzeniu.
Wychodzimy z założenia, że najlepiej jest szkolić się na jachtach podobnych rozmiarem do tych, na których zamierzamy docelowo pływać. Oczywiście najlepiej byłoby umieć obsłużyć jednostkę każdej wielkości, ale powiedzmy sobie szczerze: na to potrzeba dużo czasu i praktyki.
Tego typu kursy są realizowane jako tygodniowe rejsy połączone ze szkoleniem. I choć siedem dni wydaje się mieć za mało godzin, by można było w tym czasie zostać wilkiem śródlądowym, z naszego doświadczenia wynika, że w tym czasie bez problemu możliwe jest nauczenie się manewrowania jachtem na takim poziomie, by zdać egzamin i móc następnie z innymi Żeglarzami Jachtowymi pojechać samodzielnie na rejs.
Kurs połączony z rejsem ma nad kursem stacjonarnym tę przewagę, że łączy odpoczynek z nauką, jest więc według nas idealnym kompromisem dla osób, które mają ograniczoną ilość dni urlopu. Dlatego choć większość dnia jest spędzane na wodzie podczas szkolenia manewrów, wieczorem czekają na kursantów takie atrakcje jak ogniska, koncerty szantowe i patrzenie z pokładu w rozgwieżdżone niebo.
Kurs dwutygodniowy jest naszym zdaniem najlepszą opcją żeglarskiego szkolenia. Podczas dwóch tygodni jest dużo czasu na opanowanie zarówno materiału teoretycznego jak i manewrów praktycznych bez zbędnego stresu spowodowanego presją czasu, a ponadto zostaje wiele okazji do prawdziwego wakacyjnego odpoczynku na świeżym powietrzu.
Takie rejsy połączone ze szkoleniem zwykle są rejsami wędrownymi, wobec tego kursanci uczą się prowadzenia jachtu w różnych warunkach, na różnorodnych akwenach oraz mają okazję poznać rozmaite rodzaje podejść do portu. Niestety niewiele pracujących osób jest w stanie pozwolić sobie na tak długi urlop, dlatego jest to oferta skierowana głównie dla młodzieży szkolnej i studentów.
Na rynku jest obecnie bardzo wiele firm oferujących rejsy i szkolenia żeglarskie dla dzieci i młodzieży, w których zarówno ceny jak i jakość usług często bardzo się rożni. Nie zawsze też jedno idzie w parze z drugim.
Stosownym wydaje nam się krótkie podsumowanie rodzajów istniejących stopni żeglarskich tak, by każdy miał w tej sprawie jasność. Obecnie istnieją trzy patenty żeglarskie.
Aby podejść do egzaminu na patent żeglarza, tak jak zostało już powiedziane, nie ma przymusu brania udziału w szkoleniu. Jedynym wymogiem podejścia do egzaminu jest ukończenie 14 roku życia i uiszczenie opłaty egzaminacyjnej. Osoby posiadające patent Żeglarza Jachtowego mogą prowadzić jachty żaglowe po śródlądziu bez ograniczeń oraz jachty do 12 m długości kadłuba w odległości do 2 mm od brzegu (mm - mile morskie) w porze dziennej na morskich wodach.
W celu podejścia do egzaminu jachtowego sternika morskiego należy mieć ukończone 18 lat oraz posiadać stosowne zaświadczenia o odbyciu stażu morskiego w wymiarze co najmniej 200 godzin żeglugi w minimum dwóch rejsach. Patent Jachtowego Sternika Morskiego uprawnia do prowadzenia jachtów żaglowych o długości kadłuba do 18 metrów po wodach morskich.
Na patent Kapitana Jachtowego nie ma już kursów ani egzaminów.
Aby uzyskać taki patent należy przedstawić do Polskiego Związku Żeglarskiego odpowiednie dokumenty potwierdzające: ukończenie 18 roku życia, posiadanie patentu Jachtowego Sternika Morskiego, odbycie co najmniej sześciu rejsów po wodach morskich w łącznym czasie co najmniej 1200 godzin żeglugi: w tym co najmniej 400 godzin samodzielnego prowadzenia jachtu o długości kadłuba powyżej 7,5 m, odbycie co najmniej jednego rejsu powyżej 100 godzin żeglugi na jachcie o długości kadłuba powyżej 20 m oraz jeden rejs powyżej 100 godzin żeglugi po wodach pływowych z zawinięciem do co najmniej dwóch portów pływowych.
Patent Kapitana Jachtowego uprawnia do prowadzenia jachtów żaglowych bez ograniczeń.
Z patentami motorowodnymi sprawa wygląda dość podobnie, istnieją bowiem również trzy podstawowe patenty.
W dużym uproszczeniu można powiedzieć, że jest to motorowodny odpowiednik patentu Żeglarza Jachtowego. Patent Sternika Motorowodnego uprawnia do prowadzenia jachtów motorowych po śródlądziu bez ograniczeń oraz jachtów motorowych do 12 m długości kadłuba w odległości do 2 mil morskich od brzegu w porze dziennej na wodach morskich. Aby podejść do egzaminu na ten patent należy jedynie mieć ukończone 14 lat i wnieść opłatę za egzamin.
Kurs - podobnie jak w pozostałych przestawionych tutaj przypadkach - choć obowiązkowy nie jest, warto wziąć w nim udział i nauczyć się obsługi motorówki od doświadczonego instruktora. Tym bardziej, że kurs na patent Sternika Motorowodnego trwa zwykle jeden weekend.
Szczególnie warto skorzystać z okazji pójścia na szkolenie motorowodne, gdy jest ono organizowane przy okazji kursu na Żeglarza Jachtowego, ponieważ teoria potrzebna do zaliczenia obu egzaminów w dużej mierze jest taka sama. Dzięki temu możemy wrócić z urlopu czy wakacji z pełnym pakietem uprawnień na wody śródlądowe.
Aby podejść do egzaminu na patent Motorowodnego Sternika Morskiego, podobnie jak w przypadku Jachtowego Sternika Morskiego, należy mieć ukończone 18 lat oraz posiadać stosowne zaświadczenia o odbyciu stażu morskiego w wymiarze co najmniej 200 godzin żeglugi w minimum dwóch rejsach. Posiadanie patentu Motorowodnego Sternika Morskiego uprawnia do prowadzenia jachtów motorowych o długości kadłuba do 18 m po wodach morskich oraz do prowadzenia jachtów motorowych po śródlądziu bez ograniczeń.
To najwyższy w Polsce patent motorowodny. Obecnie patent Kapitana Motorowodnego nie jest tak trudny do zdobycia jak było to w przeszłości. Podobnie jak w wypadku patentu Kapitana Jachtowego, wymagany jest odpowiedni staż morski: 6 rejsów morskich o łącznej sumie 1200 godzin, z pewnymi szczegółowymi wytycznymi, które są takie same jak dla stażu na Kapitana Jachtowego.
Oznacza to, że godziny wypływane na morzu liczą się zarówno na patenty żeglarskie jak i motorowodne. Najwyższy stopień motorowodny – tak samo jak stopień Kapitana Jachtowego - nie wiąże się ze szkoleniem motorowodnym, ani kolejnym egzaminem na patent, ale od kandydatów na kapitanów wciąż wymaga się dużego doświadczenia. Kapitan Motorowodny może prowadzić jachty motorowodne bez ograniczeń.
Kursy zarówno żeglarskie jak i motorowodne odbywają się od wczesnej wiosny do później jesieni. Jak podkreślaliśmy wyżej, kurs nie jest niezbędny, by podejść do egzaminu na którykolwiek z wymienionych stopni żeglarskich. Nieustępliwie jednak polecamy uczyć się od profesjonalistów, ponieważ dzięki temu mamy możliwość porządnego opanowania manewrów oraz teorii, które potem z pewnością przydadzą nam się w praktyce.
Zwykle te kursy, które odbywają się latem, są droższe z powodu wyższych kosztów czarteru jachtów żaglowych w tym okresie. Jednak jak widać szkolenia żeglarskie odbywają się przez większą część roku, każdy więc może wybrać dogodny dla siebie termin oraz formę szkolenia. Egzaminy natomiast odbywają się zwykle każdorazowo tuż po ukończeniu kursu tak, by podchodzić do egzaminu „rozgrzanym”.
Co jeszcze warto wiedzieć o uprawnieniach żeglarskich i motorowodnych?
Warto mieć świadomość, że każdy polski patent żeglarza czy motorodowny jest ceniony i honorowany w niemal każdym miejscu na świecie, dlatego warto zdobywać te uprawnienia, gdyż poświadczają one nasze umiejętności. Oczywiście, jak w każdej niemal dziedzinie, nic nie jest tak łatwe, jak mogłoby się wydawać, więc mimo, że w powyższym artykule staraliśmy się w sposób przejrzysty i zwięzły przedstawić najważniejsze patenty żeglarskie i motorowodne, musimy przyznać, że nie wyczerpaliśmy tematu – gdyż jest to temat rzeka!
Poza wymienionymi, istnieje również całe spektrum patentów i uprawnień instruktorskich oraz licencji na holowanie różnych obiektów. Jednak jest to już inna bajka, dlatego omówieniem tych patentów zajmiemy się w innym artykule.
